توسعه فرهنگ و حجاب در جامعه هم‌راه با روح تفکر اسلامی در خانواده!
«در فروردین ۱۳۸۲ توسط زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی اجتماعی به تصویب رسید، اما محمد خاتمی ریس جمهوری وقت و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی از ابلاغ آن خودداری کرد. این طرح در دولت احمدی نژاد ابلاغ گردید. شورای عالی انقلاب فرهنگی پس از تعطیلی دانشگاهها در سال ۱۳۵۹ تاسیس گردید و به اخراج گسترده اساتید و دانشجویان منتقد جمهوری اسلامی، تدوین کتب و محتوی درسی جدید و… در دانشگاهای ایران پرداخت. این شورا پس از چندی کلیه بخش‌های فرهنگی، علمی و هنری جمهوری اسلامی را تحت کنترل در آورده و با تایید آیت‌الله روح‌الله خمینی و آیت‌الله‌علی خامنه‌ای حق قانون گذارییافت. این شورا زیر نظر رهبر ایران فعالیت می‌کند..
طرح ارتقای امنیت اجتماعی و آیین نامه اجرایی اصول و سیاست‌های بهینه سازی حضور زن در سینما که تنش‌ها و درگیری‌های فراوانی در کشور ایجاد کرد در دولت احمدی نژاد و بر اساس طرح جامعه عفاف تدوین گردید.»
بله! اگر شما هم کلمه‌ی «طرح توسعه فرهنگ عفاف و حجاب» را در نت جست‌وجو کنید به چنین عباراتی می‌رسید اما به یقین لازمه‌ی شناخت بیش‌تر از چه‌گونگی طرح و اجرای آن هم صحبتی با یکی از آگاهان و موافقان این طرح است لذا در یک عصر بهاری با سرکار خانم فاطمه آلیا از این طرح پرسیدیم و مثل همیشه با جواب‌های جامع و کامل ایشان روبه‌رو شدیم…
خانم آلیا! چرا بعد از ۱۲ سال که از طرح توسعه فرهنگ و حجاب می‌گذرد؛ هنوز این طرح به جایی که باید، نرسیده است؟
این طرح یک طرح فرهنگی است اساساً و با توجه به اینکه فرابخشی هم هست تمام دستگاه های فرهنگی باید در صف اول باشند و دستگاههای خدماتی یا صنعتی مثل وزارت بازرگانی یا صنایع باید پشتیبانی بکنند تا هم ملزومات کار فراهم بشود و هم تبیین فلسفه‌ی حجاب با هم کار بکنند ولی چون بسیاری از این دستگاهها وظایف شان را عمل نکردند و خیلی‌ها رفع تکلیف کردند و برخی هم اصلا منظور را متوجه نشدند و برخی دیگر چون این طرح پیگیری نشدند در نتیجه ضرورتی احساس نکردند بنابراین این طرح جامع فرهنگی که بسیار اساسی و لازم برای جامعه است را می بینیم که به اهداف خودش نرسیده است. اگر چه در جاهایی این طرح کار شده و موفق هم بوده است منتها چون فراگیر و هماهنگ نبوده به اهداف خودش کاملاً نرسیده است.
چه شد که در سال ۸۸، خبر تعطیلی این طرح از سمت ریاست جمهوری شنیده شد؟
آن چیزی که در سال ۸۸ اتفاق افتاد یعنی اواخر دولت نهم و زمانی که آقای مهندس محصولی وزیر کشور بودند تعطیلی نبود بلکه رئیس جمهور پیگیری و نظارت بر این طرح را از وزارت ارشاد ارجاع کردند به وزارت کشور تا در آنجا ستادی به نام ستاد صیانت از حقوق شهروندی و شاید حریم امنیت اجتماعی باشد که از این طرح حمایت بکند. همان‌موقع هم اعلام کردند که بحث جرائم سازمان یافته و برخورد با آن‌ها جداست. آن وظیفه‌ی ذاتی نیروی انتظامی است اما به جز جرایم سازمان یافته، اساساً نفس این فرهنگ و توسعه ی فرهنگ و برخوردهای فرهنگی را این ستاد حقوق شهروندی پیگیری می کند. و بعد از آن هم که مباحث انتخابات مطرح شد و بعدتر هم که دولت دهم تشکیل شد و وزیر کشور هم که جدید آمدند که در اوایل کارشان هم فتنه‌های بعد از انتخابات به وجود آمد و باز آن سرعتی که مورد انتظار جامعه بود برای اجرای این طرح صورت نگرفت. اگر چه اخیراً وزارت کشور آن بخش حقوق شهروندی گزارشی را به مجلس دادند که نشان می‌دهد کارهای خوبی انجام شده اما به دلیل روی کار آمدن دولت جدید و عوض شدن وزرا و بحث انتخابات در آن بین کمی اجرایش به تعویق افتاد اما الان مجلس تاکید داشت که وزارت کشور آن از ۲۵ دستگاه دیگر گزارش بخواهد که اگر آن‌ها نیازهایی دارند در این راستا باید تامین بشود تا وظایفی که به عهده گرفتند انجام شود.
یعنی برای اجرا و گسترش این طرح نیاز به حضور نیروی انتظامی نیست؟
یکی از ۲۶ دست‌گاهی که باید این طرح را اجرا کنند؛ نیروی انتظامی است. ببینید بخشی از این ۲۶ دستگاه دولتی هستند مثل وزارت بازرگانی که باید به هر حال نمایشگاه تشکیل بدهد و یا وزارت صنایع و حتا وزارت علوم که از پایان‌نامه‌هایی که با این موضوعات هستند دفاع کند و بخشی از این دستگاهها غیر دولتی نهستند مثل سازمان صدا و سیما و یا سازمان تبلیغات اسلامی. نیروی انتظامی هم یکی از این ۲۶ دستگاه است که وظیفه ی ذاتی‌اش هم مشخص است که باید با جرایم سازمان یافته و ناهنجاری‌ها برخورد بکند. البته نیروی انتظامی باید به عنوان رابط قوه‌ی قضایی ورود پیدا کند. مثلا وقتی عده‌ای ناهنجاری‌های اخلاقی و اجتماعی را بر اساس یک ماموریت انجام می‌دهند مثل حضور برخی از افراد با حجاب های بسیار زننده در اماکن زیارتی که بعدا مشخص شد این ها مامور بودند تا هتک حرمت به این امکان بکنند باید در این موارد خاص به عنوان ضابط قوه‌ی قضایی حضور داشته باشد و به عبارتی نیروی انتظامی کار سلبی می‌کند اما در سایر موارد همه ی آن ۲۵ دستگاه دیگر موظف به انجام کارهای فرهنگی و ایجابی هستند.
در این میان مجلس تا چه اندازه نسبت به فرهنگ‌سازی برای توسعه فرهنگ عفاف و حجاب تلاش و یا اقدام کرده است؟
در این طرح مجلس چند وظیفه دارد؛ مثلاً در قانون گذاری، قانون تسهیل ازدواج برای جوانان که این خیلی کمک می کند تا ناهنجاری‌ها در جامعه کم بشود چرا که برخی از این جرایم مربوط به افزایش سن ازدواج است، یا تصویب قانون سامان‌دهی مد و لباس. از وظایف مجلس این است که خلأهای قانونی را برطرف کند و اگر آن دستگاههای دیگر پیشنهادی دادند برای قانون‌گذاری آن‌ها را بررسی و پیگیری کند. از آن طرف هم حمایت از طراحان لباس و مد که در قانون بودجه برای این کار بودجه در اختیار وزارت بازرگانی و یا ارشاد قرار بدهد. قانون گذاری و نظارت کار مجلس است البته باید منصف بود و گفت؛ مجلس هم مقطعی و فصلی در این طرح ورود پیدا کرد. متاسفانه بحث عفاف و حجاب که یک بحث فرهنگی است باید مستمر باشد اما بیش‌تر دستگاهها مقطعی و فصلی با این بحث، برخورد کردند. اگر مجلس هم به صورت مستمر نظارت بر کار دستگاههای دیگر داشت الآن نتیجه‌ی بهتری داشتیم یقیناً.
آیا در این طرح تنها عفاف و حجاب دختران مدنظر بوده است؟
ببینید در این طرح جنسیت جدا نشده و تمام آحاد جامعه مخاطب این طرح است. چر ا که به همان اندازه که یک دختر خانم باید به حقوق شهروندی احترام بگذارد و شأن تمام دختران جامعه‌ی اسلامی را حفظ کند، یک پسر جوان هم موظف به رعایت این حقوق است. به عنوان مثال نمادهای نامناسبی که نماد فرهنگ بیگانه محسوب می‌شود که در لباس‌ها مورد اشکال است فرقی ندارد تن یک دختر جوان باشد یا یک پسر جوان که در هر دو عدم رعایت به حقوق شهروندی دیده می‌شود. در این طرح جنسیت مطرح نشده است و همه باید حدود عفاف و حجاب را رعایت بکنند تا جامعه‌ای وزین و آرام‌بخش داشته باشیم. الآن جامعه‌ی ما آرام‌بخش نیست. شما می‌بینید متأسفانه که حتا استفاده از نمادهای خارجی که بعضی‌های‌شان موسوم به شیطان پرستی هم هستند، تا حدی در پوشش برخی جوانان عادی شده است. همه‌ی این‌ها مقدمه یک سری انحرافات است که دختر یا پسر بودنش فرقی ندارد.
خب با این تفاسیر جای‌گاه امر به معروف و نهی از منکر در این طرح چه‌قدر در نظر گرفته شده است؟
یکی از دستگاه‌هایی که در این طرح قرار دارد ستاد امر به معروف و نهی از منکر است، به معنی این که آن ستاد هم فرهنگ امر به معروف را گسترش بدهد. مثلاً دو دوست، دو هم‌دانش‌گاهی و یا حتا دو شهروند نسبت به هم اهمیت قائل بشوند و به هم تذکر بدهند. من اعتقاد دارم اگر توسط خود مردم امر به معروف و نهی از منکر صورت بگیرد دیگر حتا نیاز به نیروی انتظامی هم نخواهد بود مگر حالا زمینه سازی فرهنگی که در هر صورت لازم است.
خود شما تا چه اندازه این طرح و اجرایی شدنش را قبول دارید؟
این را بگویم ما تنوع را هم قبول داریم. ما وقتی در مجلس هفتم قانون مد لباس را تصویب کردیم بسیاری از مصاحبه‌هایی که به شخصه خود من داشتم یا با مردم که صحبت می‌کردم میدیدم که اکثریت نگران برخی پوشش ها هستند؛ مردم ما وحدت در عین کثرت دارند. من می‌گویم؛ ما تنوع را قبول داریم به خصوص در نسل جوان منتها چند تا مسئله است و اینکه چه لباسی را کجا بپوشند، نحوه ی پوشش لباس با شخصیت افراد رابطه تنگاتنگ دارد. من دوست دارم برای شما که مخاطبان تان دختران جوان هستند بگویم که چرا این ها مثلاً توجه نمی‌کنند که اصلاً لوازم آرایشی نوعی مکمل است. یعنی وقتی فردی پیر شد و زیبایی‌اش را از دست داد سراغ این لوازم می رود. یک موقعی ما رفته بودیم همایشی که شرکت‌های لوازم آرایش ایتالیایی آمده بودند کشور ما، جالب این‌جا بود که دست‌اندرکاران این محصول که جوان بودند هیچ کدام آرایش نداشتند وقتی از آن‌ها پرسیدم چرا خودتان آرایش ندارید گفتند ما فقط از کرم‌های تقویتی استفاده می‌کنیم این واقعاً جای تأمل دارد. در حالی که متاسفانه ما در حال حاضر حتا در بین نوجوانان ۱۲، ۱۳ ساله‌امان هم استفاده از لوازم‌های آرایشی را می‌بینیم، صرف یک‌سری تبلیغات نامناسب که بعد تبعاتش را در جامعه می‌بینیم. پس برای بازگو شدن چنین مسائلی و جلوگیری از فساد بیش‌تر در جامعه این طرح و اجرایی شدنش را قبول دارم.
و به عنوان آخرین سوال؛ برای گسترش روح تفکر اسلامی در جامعه چه باید کرد؟
ببینید اسلام و انقلاب ما مبنای فرهنگی دارد، من به نظرم می‌آید این را آنی و دفعی و ناگهانی نمی‌شود پیاده کرد. من خودم فرآیندی که برای بچه‌های خودم داشتم را می‌گویم؛ اسلام می‌گوید ۷ سال اول بچه‌ها بازی کنند و ما والدین به آن‌ها احترام بگذاریم و در مورد تفکرات اسلامی چیزی نگوییم بلکه به عنوان پدر و مادر خودمان به احکام اسلامی عمل بکنیم، در این صورت بچه خودش با دیدن اعمال ما با اسلام آشنا می‌شود و بعد ۷ سال دوم چه در خانه و چه در مدرسه بچه‌ها باید از مقررات محیطی اطاعت بکنند و چون بچه در آن ۷ سال اول با پدر و مادرش دوست بوده بنابراین حالا هم در این ۷ سال دوم این امر و نهی‌ها را می‌پذیرد و با لذت انجام می‌دهد و وقتی ۱۴ ساله که شد شخصیت شکل گرفته است و ایشان یک انسان کامل است که باید حتا با او مشورت کرد. من معتقدم وقتی در خانواده چنین تربیتی حکم‌فرما باشد یقیناً این روح اسلامی در جامعه هم گسترش خواهد یافت و عفاف و حجاب هم بیش‌تر دیده می‌شود.
رخت ِ زیبای آسمانی را
خواهرم با غروربر سر کن
نه خجالت بکش نه غمگین باش
چادرت ارزش است باور کن
بوی ِ زهرا و مریم و هاجر
از پر ِ چادرت سرازیر است
بشکند آن قلم که بنویسد:
«دِمُدِه گشت و دست و پا گیر» است
توی بال ِ فرشته ها انگار
حفظ وقت ِ عبور می آیی
کوری ِ چشمهای بی عفت
مثل یک کوه نور می آیی
حفظ و پوشیده در صدف انگار
ارزش و شان خویش میدانی
با وقاری و مثل یک خورشید
پشت ِ یک ابر ِ تیره میمانی
خسته ای از تمام مردم شهر
از چه رو این قدر تو غم داری؟
نکند فکر این کنی شاید
چیزی از دیگران تو کم داری !!
قدمت روی شهپر جبریل
هر زمانی که راه می آیی
در شب ِ چادرت تو می تابی
مثل یک قرص ِ ماه می آیی
سمت ِ جریان ِ آبها رفتن
هنر ِ هر شناگری باشد
تو ولی باز استقامت کن
پیش ِ رو جای بهتری باشد
پر بکش سمت اوج میدانم
که خدا با تو است در همه جا
پر بزن چادرت تو را بال است
و بدان می برد تو را بالا
در زمانی که شان و ارزش جز
به دماغ و لباس و ماشین نیست
توی چادر بمان و ثابت کن
ارزش واقعی زن این نیست …!!!
شعر :وحید مصلحی
استفاده از لوازم آرایشی در هر صورت بده و ربطی به پیری و جوانی نداره. باید به اطلاعتون برسونم که اصلا زیبایی مسأله مهم و تأمل برانگیزی نیست که اگه یه موقع نبود نیاز به مکمل!!!!!! داشته باشه. اتفاقا پیری که آرایش می کنه، خیلی به نظرم جرمش بالاتر از جوونیه که این کارو می کنه. واقعا که!
یک کلام: آرایش کردن از کمبودهای درونی انسان نشأت میگیره. پیر و جوون هم نداره….