رفیعا العبیدی از کشوری عربی و مسلمان که در آفریقای شمالی، میان مصر و تونس و الجزایر و چاد، نیجریه واقع شده به ایران آمده است تا در سومین اجلاس وزرای زن عضو سازمان کنفرانس اسلامی شرکت کند.
وی بعنوان مشاور دیوان عالی کشور لیبی اولین زن مسلمانی است که در دیوان عالی کشور در نقش قاضی وارد صحنه اجتماع شده است. قذافی رییسجمهور لیبی هم اولین تقدیر را بعنوان اولین بانویی که در دیوان عالی کشور فعالیت میکند از وی داشته است.
از سنش هم میپرسم که بعنوان یک مسئلهی سِکرت به آن نگاه میکند و فقط از ۳ فرزندش میگوید؛ دخترش پزشک و یکی از دو پسرهای دوقلویش پزشک، دیگری مهندس و همسرش هم حقوقدان است. وی با زبان عربی و انگلیسی صحبت میکند. وقت مصاحبهای را در هتل استقلال تهران با وی میگذارم تا بیشتر از وضعیت زنان کشورش بدانم. از او میخواهم با زبان انگلیسی پاسخ دهد که ترجمهاش را با هم میخوانیم.
از سوابغ شغلی گذشتهتان بگویید قبل از این که در دیوان عالی کشور حضور یافتید؟
ابتدا بعنوان وکیل فعالیتم را شروع کردم و کمکم برای شغل قاضی انتخاب شدم و از مراحل پایین دادگاهی شروع کردم و الان بهعنوان دیوان عالی کشور لیبی مشغول به فعالیت هستم.
این مشاغل چه تأثیری بر زندگی شخصی شما داشته است؟
بهعنوان اولین بانویی که در دیوان عالی کشور کار میکنم تمام برنامههای شخصی و اجتماعیام محدود است. چرا که باید به کارهای بزرگتری بپردازم. از زندگی خصوصی کمتری برخوردارم. من فکر میکنم زندگی زنان کشورم همانند زندگی عادی زنان دیگر کشورهاست. بعد از کار خارج از منزل به امور زندگیشان میپردازند که البته این امر با توجه به سمتهای شغلی متفاوت است.
اینکه گفتید بعنوان اولین زن در دیوان عالی کشور حاضر شدید مشکلی نداشتید؟
مشکل خاص و عمدهای برای ورود به این شغل نداشتم. این امر به شایستگیهای شخصی بر میگردد و من احساس میکنم آن شایستگی را داشتم و یکسری نکات مثبت هم بوده که تکمیل کننده این کار بوده ولی ناگفته نماند که در هر جوامعی خوب و بد هست. بودند آدمهایی که همیشه سعی میکردند سنگ جلوی پا بیندازند و با افراد دیگری که تشویق میکردند، خنثی میکردم و به طور کلی این مسئله طبیعی بوده است.
چند درصد از زنان کشورتان در صحنههای اجتماعی و سیاسی حضور دارند و این حضور برای احقاق حقوقشان چه تاثیری داشته است؟
در کشورم زن و مرد از حقوق تساوی برخوردارند و اینکه چه کسی بر روی کرسی مینشیند بستگی به توانمندی خودش و انتخابی که مردم میکنند؛ دارد.
نقش زنان و دختران ایرانی را در زمینه مشارکتهای اجتماعی چطور میبینند؟
من اولین سفرم به ایران است؛ اما آنچه مشاهده کردم آنان را سختکار و توانمند دیدم، حتی شما خبرنگاران بسیار فعال هستید و از حد مطلوبی برخوردارید. زنان در ایران بسیار فعال و با فکری باز هستند که باعث شده در مسائل اجتماعی بسیار موفق باشند.
در کشورتان نشریات خاصی برای دختران و زنانتان هم دارید؟
نشریه خاصی نیست که مختص موضوعات زنان باشد؛ بجز مواردی که در همهجا یافت میشود مانند آشپزی، خانه داری، دکوراسیون خانه که مختص زنان است در غیر اینصورت تمام نشریاتی که آنجا هست بخاطر تساوی حقوق زنان و مردان دربارهی مسائل کلی جامعه توضیح میدهد که برگرفته از زنان و مردان است.
حجاب دختران ایرانی و شباهت آن را با حجاب دختران و زنان در لیبی چطور دیدید؟
حجاب ایرانی یک حجاب تیره است و این حجاب در داخل کشور من پیدا نمیشود. حجاب در کشور من برگرفته از قرآن و به همان میزانیاست که پوشاندن دور صورت و مچ دستان توصیه شده و لباس تیره بهندرت در بین بانوان استفاده میشود؛ بیشتر در مجالس عروسی و مراسم شاد از لباس رنگ تیره استفاده میشود. حجاب بهصورت قانون نیست و هرکس راحت است که خودش حق انتخاب داشته باشد.
چرا فکر میکنید بعضی کشورهای غربی ممنوعیت حجاب را برای زنان قرار میدهند مثلا از ورود زنان محجبه در فضاهای آموزشی جلوگیری میکنند؟
من مخالف هستم که بعضی کشورهای غربی با حجاب برخورد میکنند؛ به هرحال به دینها باید احترام گذاشته شود. ذهنیت هرکس قابل احترام است و نباید داخل مسائل دینی کسی دخالت کرد.
با توجه به سمتی که دارید بیشترین مشکل زنانتان را چه میدانید؟
مشکلات عمدهای نمیبینم؛ چون قانون اصلی کشور ما قانون خوبی است که زنان و مردان از حقوق تساوی برخوردارند. بعنوان مثال همان میزان حقوقی که مردان بابت کاری میگیرند زنان هم از همان میزان برخوردارند. زنان هم دارای آزادیهای فردی هستند. یا مثال دیگری که میتوانم بگویم اینست که میزان سهم زنان در ارث همانند مردان است چرا که زن درخانه زندگی کرده و سهم عمدهای از زندگی و ملک دارد؛ همچنین دخترانی که در سنین بالا نمیتوانند ازدواج کنند یا پسرانی که توانایی ازدواج را ندارند دولت برای این قشر هم قوانین خاصی گذاشته تا به آنان کمک مالی کرده و تشکیل زندگی زناشوئی دهند.
حرف آخر؟
تشکر ویژه میکنم از اینکه زمانی به من دادید تا بتوانم صحبت کنم. و در همهی عرصههای زندگی برای شما دختران ایرانی آرزوی موفقیت دارم..
ممنون از آقای بهروز چاهل که ترجمهی این مصاحبه را برعهده گرفتند.
سلام..ممنون بابت مصاحبه و خسته نباشید…حجاب تیره یا همان چادر سیاه، حجاب حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیهاست. و هر که اینچنین حجابی را برگزیند به حضرتش اقتدا کرده است.
خوشبختانه اونها فهمیده اند که ذهنیت هرکس قابل احترام است و نباید داخل مسائل دینی کسی دخالت کرد. ولی متاسفانه این موضوع در بین مسئولان کشور ما جا نیفتاده.
اتفاقا حجاب تیره ایران نشانه بلوغ فکری مردم ایران در حجاب و پوشش اسلامی است….
لیبی
کشوری که یک دیکتاتور ۴۰ سال است بر آن حکومت می کند.
کشوری که ۳۲ سال قبل امام صدر-رهبر ایرانی شیعیان لبنان- را ربود.
کشوری که هنوز هم امام صدر در آنجا اسیر است
زمانی که در اوایل انقلاب بحث تجدید رابطه با لیبی مطرح شد.
دکتر چمران در یادادشتی نوشت: مبادا طهارت انقلاب ما آلوده به روابط با اینها شود.