دسته: رسانه

[ms 3]

-برای اینکه ایشون نمی‌خواد با من بیاد. ازش بپرسید چرا حاضر نیست بیاد؟
من پدرم رو نمی‌تونم ول کنم برم!
-ولی زنت رو می‌تونی؟!
-من کِی تو رو ول کردم؟! تو من رو کشوندی دادگاه!
-اون آلزایمر داره، اصلا می‌فهمه که تو پسرشی؟!
-من که می‌فهمم اون پدرمه!

 

سلام آقای فرهادی عزیز!
فکر کنم خیلی تکراری باشد شنیدن تبریک. این روزها هم که دیگر نه فقط اهالی فرهنگ که حتی اهالی سیاست هم به شما تبریک می‌گویند. الآن که این نامه را می‌نویسم چند ده ساعتی نیست که سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا هم بابت اثر ماندگارتان تبریک فرستاده و گفته که شما با این اثرتان نشان دادید سینمای ایران انعطاف‌پذیر است. و من با همه‌ی بی‌سوادی ام کلی با خودم فکر کردم که چرا اولا سخنگوی وزارت امور خارجه این پیام را داده و مثلا سخنگوی وزارت فرهنگشان (اگر چنین وزارتخانه‌ای هم داشته باشند) پیغام مهم دولت متبوعش را منتشر نکرده و ثانیا این انعطاف سینما یعنی چه؟ نکند این همان چرخش در ارزش هاست؟…
بگذریم! بین این همه شادباش ها که دیگر صدای ما را نمی‌شنوی. کم پیش می‌آید برای یک ایرانی، هم معاون سینمایی وزارت ارشاد ایران تبریک بنویسد و هم وزارت امور خارجه‌ی امریکا! این سطور را هم می‌نویسم که خودم را دلشاد کنم. که نگویم حرفم را نزدم.

[ms 2]

اسم شما را از زمستان ۸۴ به یاد دارم. از آن عصر سرد اسفند ماه، که از شب شعر دانشکده حقوق برمی‌گشتیم. آمدیم و تا رسیدیم به یکی از همان سینماهای خیابان انقلاب. رسیدیم به «چهارشنبه‌سوری». ماها اگر آن روزها و آن فیلم را فراموش کرده باشیم، شما خودت خوب یادت هست. هر چه باشد «روح‌انگیز» شاد و جوان و تازه عقد کرده‌ی همان چهارشنبه‌ی تلخ، قد کشید و زن جاافتاده‌ای شد، با بچه‌ای دبستانی و چهره‌ای تکیده، اما این بار با نام «راضیه»، سر از «جدایی نادر از سیمین» در آورد.

[ms 0]

«مژده» ی آن سال ها و «سیمین» این روزها هم چندان فرقی نکرده‌اند. حرف هم که همان حرف جدایی است. سوژه هم که همان دروغ است. البته این هم بی‌انصافی ست که بگویم شابلون را گذاشته‌ای و دو تا یکی داستان جدایی ها را رقم زده ای. اما قبول کن که دود ها و غبار ها را که پس بزنیم یک درون‌مایه را می‌بینیم در این گوی جادویی. پس چه شده که آتش بازی چهارشنبه‌سوری تا شب عید همان سال فروکش کرد و جدایی این دو، دنیا را تکان داد؟!

 

جواب در همین دو خط اول فیلم است. همین جا که حرف از دلایل جدایی ست و رئیس دادگاه می‌پرسد: «اینهمه بچه تو این مملکت زندگی می‌کنند، یعنی هیچ کدوم آینده ندارند؟» و سیمین جواب می‌دهد: «من ترجیح میدم بچه‌ام تو این شرایط بزرگ نشه.» و آن سکوت بعد از این پرسش که «چه شرایطی؟!». و آن بهت، هزار هزار حرف دارد برای کسی که از عمرش یک لحظه را هم در ایران نگذرانده.

 

ما که اینجاییم، این دیالوگ ها را کوتاه می‌شنویم و کمرنگ، فیلم هم برایمان همان مزه‌ی چهارشنبه‌سوری و تعلیق‌های درباره الی را دارد، اما آنکه اینجا نیست از انعطاف سینمایمان می‌گوید و انگار گوش‌هایش حرفهایی را شنیده و چشم‌هایش تصاویری را دیده که ما برای دیدن و شنیدنش نیاز به رمزشکن داریم!

 

بگذریم! این روزها خیلی حرف از سیاسی بازی ها شنیده‌ام. حتما به گوش خودت هم رسیده. از سیمای خودمان که (به دلایلی که من از آن بی‌خبرم) به جوایز گرفتنت کم لطف شده و ما خبرهایت را از جاهای دیگر می‌گیریم، تا همین بیانات سیاسیون که حتی بینشان تو را هنرمند اپوزیسیون می‌خوانند و دعوتت می‌کنند که دیگر به ایران برنگردی. برای همین فقط و فقط می‌خواهم به یک چیزی که بد جوری مغفول مانده اشاره کنم. به سیمای زنی که شما پیش رویمان گذاشته‌ای.

[ms 1]

اصغر آقای فرهادی!
این روزها که ایران نبودی و سرت به عکس گرفتن ها و مصاحبه کردن ها گرم، اینجا خبری بود. خبری از جنس همین رسانه‌های تصویری. خبری که شاید هیچوقت برای تو مهم نباشد. رسانه‌ی ملی مان دست ما را می‌گرفت و با «شیدایی»»تا ثریا» می‌برد. داستانش را شنیده‌ای یا نه؟! اگر اهل سیما هم نباشی، اهل خانواده که هستی؟ هر از چند گاهی یاد برادرت که می‌کنی؟ برادر کوچکترت آقا سعید را می‌گویم، همانکه در نوشتن و تعلیق ساختن و هنر کردن، در همین جوانی‌اش نشان داد که راه تو را بلد است. هم او که فیلمنامه تا ثریا را نوشته. دوست داشتم به برادرت زنگ می‌زدی و می‌پرسیدی برادر! چه خبر؟ می‌پرسیدی چرا همسر رضا بعد از اینکه شوهرش اینهمه دروغ گفته و تا بیخ گوشش در لجنِ نزول فرو رفته بود، نگذاشت و با پدرش به شهرشان نرفت؟!
اگر بنا به رفتن و آسایش بود که داستان برادر شما بیشتر نیاز به این در رفتن ها داشت تا شرایط زندگی سیمین که شاید آرزوی خیلی ها در این کشور باشد.

 

هنرمند عزیزمان!
من هم با تو موافقم! تو خواسته یا ناخواسته استقامت زن ایرانی را خوب به رخمان کشیدی. تو خوب نشانمان دادی که راضیه ها و روح‌انگیز ها و … برای زندگی‌شان، لازم باشد چادر همت به کمر می‌بندند، اما زیر بار خفت نمی‌روند، لازم باشد پشت همسرشان مثل کوه می‌ایستند بی اینکه حتی اجازه دهند شوهرانشان از اینهمه سعی‌شان باخبر شود.

 

اتفاقا این نمایش حقیقت بود که زنان معتقد ما خوب حواسشان به حلال و حرام هست. این اوج افتخار ماست که زن ایرانی، در بدترین مخمصه ها و در تنگ‌ترین تنگنا ها پشت به اعتقاداتش نمی‌کند و با قسم دروغی و گرفتن پول حرامی، زندگی‌اش را نجات نمی‌دهد. تو حتی تعصب و غیرت مرد ایرانی را هم نشان دادی، ولو خشن و زمخت. اما خب…

 

فیلمساز خوب کشور ما!
تو هنرمندی و مثل منِ بی هنر حرفت را پوست کنده نمی‌زنی. تو هنرمندی و با کرشمه‌های نور و صدا و تصویر و دیالوگ و دکوپاژ و میزانسن رخ‌نمایی می‌کنی. تو هنرمندی و حتی میتوانی قصه را سر و ته بگیری و جدایی را که در اصل خواسته‌ی سیمین است، به پای نادر بنویسی و بگویی «جدایی نادر از سیمین» و مثلا نگویی «جدایی سیمین از نادر»!

 

تو هنرمندی و نقش اولت، کسی که مخاطب مغربی ات او را به معصوم بودن و مظلوم ماندن در این داستان می‌شناسد، «سیمین» است که شاید مجبور شود بی «ترمه» به سرزمین آرزوها برود، نه مثل من که چشم در چشم معصومیت «سمیه» مانده‌ام و به فکر مادرش «راضیه».

 

تو هنرمندی و به ما می‌قبولانی که راضیه ها اگر روزی دستشان برسد و برای خودشان کسی شوند و چادر را زمین بگذارند و مثلا به جای اتوبوس سوار شدن، با پژوی خودشان سر کلاسشان بروند، اگر روزی سیمین شوند، دیگر اینجا جا برای ماندنشان نیست. دیگر اینجا برایشان خوب نیست. دیگر اینجا شرایطش بد می‌شود برای آینده‌ی فرزندشان.

 

راستی، تا یادم نرفته بپرسم، اگر ترمه با نادر بماند، سیمین تنها می‌رود؟! یعنی آینده‌ی ترمه هم تنها بهانه‌ای‌ست برای رفتن سیمین؟!

 

افتتاحیه نخستین جشنواره بین‌المللی نشریات زنان مسلمان برای اولین بار به همت مرکز امور زنان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با حضور سردبیران و مسئولان ۲۸ نشریه خارجی زنان مسلمان برگزار شد، از نقاط جالب توجه این جشنواره همکاری مجمع اتحاد دانشجویان جهان اسلام  در برگزاری آن با این مرکز بود. در این روز آشناهای زیادی را دیدیم از روزنامه نگار برگزیده تاجیک و مسئوان نشریه روسیه مسلمانکا که قبلا در چارقد مصاحبه شان منتشر شده بود تا رکسانا الیزابت؛(معصومه) آرژانتینی، لبنانی الاصل و سردبیر مجله الکوثر که فارسی را با لهجه ای زیبا صحبت می کرد و شور و شیطنت دختران جوان را داشت. از خانم معلمی کوزوویی که دختر ۱۸ ساله اش در قم درس طلبگی می خواند و دست پاشکسته فارسی حرف می زند تا دختری تونسی که با دیدن موفقیت و عظمت انقلاب  اسلامی ایران به همراه تعداد زیادی از خانواده های اهل تسنن خود و خانواده اش شیعه شده اند.

روز شیرینی بود؛ نه برای مصاحبه هایی که گرفتیم، بلکه برای دیدن برگزیدگان نشریات زنان مسلمان که سردبیر و مسئولینش زنان و دخترانی بودند، دلباخته هدفی آسمانی!

[ms 0]
[ms 1]
[ms 2]
[ms 3]
[ms 4]
[ms 5]
[ms 6]
[ms 7]
[ms 8]
[ms 9]
[ms 10]
[ms 11]
[ms 12]
[ms 13]
[ms 14]
[ms 15]
[ms 16]
[ms 17]
[ms 18]
[ms 19]
[ms 20]
[ms 21]
[ms 22]
[ms 23]
[ms 24]
[ms 25]

[ms 0]

صبح خواب ماندم. با عجله حاضر شدم و رفتم دانشگاه، تازه سرکلاس رفته بودم که یکهو صدای گوشی‌ام درآمد. پیامکی که برایم آمده بود متوجه‌ام کرد که گوشی‌ام را خاموش نکرده‌ام. استاد که با چشم‌پوشی سرکلاس راهم داده بود زیر چشمی نگاهم کرد و گفت «یکی از دلایلی که دوست ندارم با دانشجویان ورودی، کلاس بردارم این است که یک حرف را صددفعه باید برایشان تکرار کرد!»

داشتم به حرفای استاد گوش می‌کردم که باز هم صدای گوشی‌ام درآمد و این بار صدای زنگ گوشی، حسابی استاد را کفری کرد و استاد با عصبانیت گفت این طور که پیداست شما اصلا آمادگی کلاس را ندارید..  لطفا تشریف ببرید بیرون…»

چاره‌ای نبود … از کلاس آمدم بیرون … پیامکی را که باعث پرت‌شدنم به بیرون از کلاس  شده بود، خواندم …» تجمع در مقابل سفارت انگلیس در اولین سالگرد شهید شهریاری …» واقعا که! از حرصم سریع پیامک را پاک کردم… کمی در ساختمان آموزش قدم زدم و بوردهای دانشگاه را نگاه کردم… چند قدم جلوتر هم نمایشگاهی درباره‌ی «وال استریت » بود… این نمایشگاه را یکی از تشکل‌های دانشجویی زده بود.

گوشی‌ام را نگاه کردم که ببینم ساعت چنده، که متوجه شدم تماس بی‌پاسخ داشته‌ام، «مینا غلامی » بود از دوستان سال بالایی؛ که با تماس بی‌موقع اش باعث شده بود بنده از کلاس اخراج شوم … دختر فعال و عجیبی بود. این نمایشگاه را هم اون و هم تشکلی‌هایش زده بودند. با وجودی که مدت زیادی نبود می‌شناختمش اما خیلی باهاش صمیمی شده بودم. بهش زنگ زدم تا چند تا فحش بهش بدهم که دیگر خروس بی محل نشود.

بعد از سلام و قبل از این که بتوانم فحش‌هایم را تحویلش بدهم با حالت عجله‌ای ازم پرسید که می‌آیی با هم به تجمع در مقابل سفارت انگلیس برویم ..؟!؟ بهم گفت چون تجمع طولانی شود می‌خواهد مرا هم با خود ببرد که با هم به خانه برگردیم (چون هر دو  در یک محله زندگی می‌کنیم).. نمی‌دانستم چه بگویم تا حالا از این کارها نکرده بودم، عجله‌ای بودن مینا، باعث شد که فرصت فکر کردن نداشته باشم و قبول کنم که باهاش همراه بشوم.
بیرون در دانشگاه قرار گذاشتیم و با هم به سفارت انگلیس رفتیم. در راه درباره‌ی موضوعات مختلفی حرف زدیم دوست داشتم که بحث را درباره‌ی این تجمع باز کنم اما نمی‌دانم چرا نشد…

[ms 1]

به سفارت انگلیس نزدیک‌تر می‌شدیم. تجمع ساعت ۱۴ شروع شده بود و ما کمی دیر رسیده بودیم. از صدای «الله اکبر » و «مرگ بر اسرائیل » و «مرگ بر انگلیس» می‌شد راه را پیدا کرد.

جمعیت را از دور دیدیم؛ مسیر رفت و آمد اتومبیل‌ها تقریبا مسدود شده بود. جمعیت پلاکاردهای مختلفی دستشان گرفته بودند که شعارها و تصاویر مختلفی داشتند از شعار های «مرگ بر انگلیس» گرفته تا  تصاویر شهید مجید شهریاری دانشمند هسته‌ای ایران… دکتر شهریاری همان استاد دانشگاه شهید بهشتی بود که پارسال ترورش کردند. ۸ آذرماه سالگرد ترور این استاد بود و به این بهانه یا این دلیل (نمی‌دانم!) این تجمع برگزار شده بود.

تعداد زیادی از خبرنگاران هم در اطراف دانشجویان بودند و پلیس بین دانشجویان معترض و سفارت انگلیس فاصله انداخته بود. از مینا پرسیدم علت حضور پلیس در اینجا برای چیه؟ گفت به خاطر حفاظت از سفارت!  و سریع به سمت  دوستانش رفت تا از اخبار با خبر بشود و برای خودش و من پلاکارد بگیرد.

جلو آقایان و با فاصله کمی از آن‌ها خانم‌ها ایستاده بودند … دانشجوها شعارهای مختلفی می‌دادند مثلا این که «دانشجو بیدار است …از انگلیس بیزار است»  و چیزهای دیگر. من شعار خاصی نمی‌دادم و بیشتر تماشاچی بودم. در طول تجمع دو پرچم اسرائیل و انگلیس هم به آتش کشیده شده بود.

[ms 2]

نکته‌ی جالب توجه برای من، رفتار آدم‌های متفرقه‌ای بود که از آن‌جا عبور می‌کردند، عده‌ای همراهی می‌کردند، عده‌ای تشویق و خدا قوت می‌گفتند و بعضی‌ها هم بچه‌ها را علاف و بی کار خطاب می‌کردند. یکی از این عابرین پیرزنی بود که وقتی دید من نگاهم بر او افتاده جلو آمد و  نصیحت کرد که دست از این کارها بردارم و به فکر آینده و درس و مشقم باشم.
سرو صدا ها داشت زیاد تر می‌شد و بین بچه‌ها زمزمه‌ای گرفته بود. توجهم به سمت سفارت جلب شد. عده‌ای از دانشجویان قصد داشتند وارد سفارتخانه شوند. بین آنها و نیروی انتظامی درگیری بوجود آمده بود. در نهایت نتوانست در مقابل دانشجویان مقاومت کند. و عده‌ای وارد سفارت شدند.

این درگیری‌ها باعث ترس من شد و احساس می‌کردم ممکن است در شلوغی و درگیری اتفاق بدی بیفتد. خودم را از ماجرا کنار کشیدم و فقط اخبار را از دیگران می‌پرسیدم. دانشجویان که وارد ساختمانهای اداری سفارت انگلیس شده بودند تجهیزات این سفارت خانه را به بیرون کشیدند…

چند نفر از دخترهای دور و بر اعتراض کردند که درست نیست که سفارت را بگیریم … چون به هرحال سفارت یک کشور جزیی از خاک آن کشور محسوب می‌شود و باید ایران به قوانین بین‌المللی پایبند باشد…

[ms 3]

دختری که متوجه اعتراض آن‌ها شده بود از حرکت دانشجویانی که وارد سفارت شده بودند حمایت کرد و گفت «قوانین بین‌المللی چه پایبندی تا امروز به ایران داشته‌اند؟ و  در اصل قوانین بین‌المللی بجز پایبندی به مستکبران، آیا به دیگر ملت‌ها هم پایبند هست، که ما هم به این قوانین احترام بگذاریم؟ باید خود مجلس به جای تصویب اخراج نماینده انگلیس، تصویب می‌کردند که در سفارت انگلیس را تخته کنند! حالا که کوتاهی کردند، ما انقلاب سوم راه می‌اندازیم ..».

بحث بالا گرفته بود و  دانشجوهای مخالف معتقد بودند که نباید بدون اجازه رهبر کاری کرد …  اما موافق‌ها می‌گفتند که   ۱۳آبان هم همین‌جوری دانشجوها ریختند و سفارت آمریکا را گرفتند … و بعد امام رضایت خودشان را اعلام کردند و چون مصلحت نیست مستقیما مسئولین نظام وارد این کار شوند، باید این حرکت‌ها مردمی باشد …

من که گیج به بحث این ها نگاه می‌کردم، با نگاهم دنبال مینا گشتم، متوجه شدم که مینا به گیجی من و بحث آن‌ها پی برده … سوال‌های پی در پی من از اول تجمع باعث شده بود که بدون آن که من سوالی بپرسم خود مینا خیلی مسائلم را برایم توضیح می‌داد!

مینا می‌گفت در ۱۳ آبان هم، افراد به این علت به سفارت ریخته بودند که در سخنرانی از امام این گمان برایشان بوجود آمده بوده که امام موافق این حرکت است … وگرنه همان زمان هم بدون موافقت امام دست به این کار نمی زدند.

درگیری نیروی انتظامی با دانشجویان شدیدتر شده بود و نیروی انتظامی، با پرتاب تعدادی گاز اشک‌آور سعی میکند که دانشجویان را از محوطه سفارت انگلیس خارج کند. با فشار نیروی انتظامی درب سفارت انگلیس در تهران بر روی دانشجویان بسته شد. هوا تاریک شده بود ولی باز هم دانشجویان سعی داشتند وارد سفارت شوند .. خیلی خسته شده بودم، ملتمسانه از مینا خواستم که با هم به خانه برگردیم و مینا قبول کرد.
در مسیر برگشت، حرف‌هایی که با هم زدیم خیلی خوب بود (البته باز شدن خیلی مباحث هم، سوالات من را بیشتر کرد)

یکی از سوال‌‌های اساسی من این بود که چرا باید یک سفارتی مثل سفارت انگلیس که به قول بچه‌ها، جزء خاک کشورشان محسوب می‌شود، گرفت؟ و آیا واقعا این کار درست است؟ مینا توضیح خیلی از قضایا را برایم توضیح داد از تصویب مجلس برای کاهش روابط با انگلیس، از کارها و اقدامات انگلیس در انتخابات ۸۸، از دخالت‌های انگلیس و ترورهای هسته‌ای مثل ترور شهید شهریاری، از نبوغ این استاد بزرگوار … از این که هدف از تسخیر چند ساعته‌ی سفارت انگلیس ترساندن انگلیس است  و انگلیس  نیاز به کنترل دارد نه تنها انگلیس، بلکه خیلی کشورها مثل روسیه و سویس و … هم که به نوعی دشمنی‌هایی با ایران دارند باید متوجه باشند که نباید پا را از گلیمشان درازتر بکنند.

[ms 4]

اما حقیقت این است که انگلیس دشمن مکاری است که اگر به این نتیجه برسیم که مثل سفارت آمریکا، هیچ فایده مثبتی ندارد بلکه این سفارتخانه شاید تبدیل شده به مرکز جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل و پردازش آن برای سیستم‌های اطلاعاتی استکباری، هیچ ترسی برای تسخیر کامل و جدی سفارت انگلیس وجود ندارد و دانشجوها پیشتاز این کار می‌شوند.

و من با خودم فکر می کردم که دانشجو چقدر می‌تواند موثر باشد، همان تاثری که به آن «جنبش دانشجو» یی می‌گویند. و خوشحالم که سه سال و نیم فرصت دارم که آدم موثری باشم.

شب وقتی داشتم اخبار مربوط به تجمع امروز را می‌دیدم به این فکر می‌کردم که اگر به تجمع نمی‌رفتم و این اتفاق‌ها برایم رخ نمی‌داد شاید مهمترین اتفاق امروز برایم، اخراج شدنم از کلاس بود … در صورتی که الان، این اتفاق برایم خیلی کوچک‌تر از آن شده که فکرش را می‌کردم

 

 

عکس: رضا دهشیری

 

هفته‌ی گذشته و در روزهای بارانی تهران، دومین نمایشگاه تخصصی مد و مانتوی اسلامی در فرهنگسرای نیاوران، با حضور طراحان و تولیدکنندگان داخلی برگزار شد. حضور و ارتباط مستقیم سه گزینه‌ی اصلی در عرصه‌ی پوشاک مانتو، یعنی طراح، تولیدکننده و مصرف کننده از نکات مثبت این نمایشگاه بود.

اما جای خالی بسیاری از گزینه‌ها، مثل عدم آشنایی طراح با تقاضا و نیاز مصرف کننده، و الگو گیری از طرح‌های مشابه خارجی، و همچنین اولویت داشتن بخش اقتصادی در ذهن تولیدکننده و همچنین سردرگمی مصرف‌کننده در انتخاب پوشاک متناسب با فرهنگ و نیاز خود و نداشتن معیارهای کارشناسی و تعریف شده برای این انتخاب، و عدم پرداخت و سرمایه‌گذاری نکردن مسولین برگزاری نمایشگاه در این موضوعات از مشکلات و نقاط ضعف نمایشگاه بود. و نتیجه ارائه‌ی طرح‌های نه چندان کاربردی و اسلامی_ایرانی در این رویداد مهم فرهنگی بود.

این گزارش تصویری حاصل گردشی چندساعته در این نمایشگاه است.

[ms 0]

[ms 1]

[ms 2]

[ms 3]

[ms 4]

[ms 5]

[ms 6]

[ms 7]

[ms 8]

[ms 9]

[ms 10]

[ms 11]

[ms 12]

[ms 13]

[ms 14]

[ms 15]

[ms 16]

[ms 17]

[ms 1]

بسم‌الله الرحمن الرحیم

وضعیت زنان در ایران با انقلاب اسلامی و به واسطه نگرش حضرت امام خمینی(ره) به این مقوله متحول شده و طی این سالها روند رو به رشدی را طی کرده است، اما هنوز تا شرایط مطلوب فاصله دارد.

یکی از مسائلی که باید به طور خاص مورد توجه قرار گیرد آزارها و خشونت­‌هایی است که زنان در خانواده و جامعه به دلیل زنانگی خود متحمل می­شوند.

کارشناسان معتقدند به دلیل پیچیدگی موضوع و دشواری تحقیق، آمار دقیقی در زمینه خشونت علیه زنان وجود ندارد و آمارهای موجود نیز متناقض­تر از آن است که بتواند مورد استناد قرار گیرد، اما ارتکاز عمومی بر این واقعیت صحه می­گذارد که همچنان تعدادی از زنان ما در فضای عمومی جامعه، در محیط­های شغلی و فضای خانه مورد آزار و اذیت مردان غریبه یا همسران خود قرار می­گیرند.

برخی از انواع آزارها حاصل سنت­های غلط گذشته و برخی متاسفانه برآمده از سبک زندگی و ارزش‌های جدیدی است که فرهنگ مدرن در کشور ما رقم زده است، کلمات اهانت‌آمیز در فضاهای عمومی، طرح درخواست­های نامشروع، تحقیر زنان به دلیل نقاط ضعفی که به زنانگی نسبت داده می­شود و نهایتا خشونت فیزیکی که عمدتا در محیط خانه اتفاق می­‌افتد و حتی در خانواده­‌های مرفه با تحصیلات دانشگاهی نیز وجود دارد.

خشونت علیه زنان متاسفانه در طول تاریخ در میان اقوام مختلف وجود داشته و می­توان آن را مسئله‌ای جهانی دانست که حتی کشورهای توسعه یافته و مدعی دفاع از حقوق زنان نیز امروزه به طور گسترده‌­ای از آن رنج می‌برند.

در آمریکا بر اساس گزارش مرکز ملی جلوگیری و کنترل صدمات، سالانه ۴.۸ میلیون زن آمریکایی مورد حمله فیزیکی و تجاوز قرار می­گیرند.

بر اساس آمار ارائه شده از سوی شورای اروپا در سال ۲۰۰۶ نیز، ۱۲ تا ۱۵ درصد زنان پس از سن ۱۶ سالگی مورد یک خشونت خانگی واقع شده­اند و طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی در سپتامبر ۲۰۱۱، در میان زنان ۱۵ تا ۴۹ سال، از  % ۱۵ در ژاپن تا % ۷۱ درصد در اتیوپی و پرو، زنان خشونتی از نوع جنسی و فیزیکی را حداقل یکبار در زندگی تجربه کرده‌­اند.

طرح مسئله خشونت علیه زنان با ادبیات امروزین و بروز واکنش­های جدی نسبت به آن به­‌ویژه در حوزه خصوصی یعنی خانواده، به تلاش فمینیست­ها در دهه هفتاد میلادی بر می­گردد. به دنبال این تلاش‌ها سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۳ اعلامیه حذف خشونت علیه زنان را به عنوان استراتژی و دستورالعمل برای کلیه سازمان ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی در مجمع عمومی تصویب کرد  و در سال ۱۹۹۹، روز ۲۵ نوامبر را به عنوان روز جهانی رفع خشونت علیه زنان نامید تا مفاد اعلامیه با حساسیت بیشتری پیگیری شود.

از سال ۲۰۰۸ نیز برنامه­ای تحت عنوان «متحد شوید در جهت رفع خشونت علیه زنان» برای تقویت برنامه­های گذشته آغاز شده است.

تلاش در راستای ارتقاء وضعیت زنان در جهان اگر چه فی نفسه قابل تقدیر است اما جهت­‌گیری­های سازمان ملل در تعریف خشونت علیه زنان و راهکارهای اجرایی برای رفع آن به ویژه از آن رو که از آموزه‌­های فمینیستی برگرفته شده و توسط سازمان­های غیر مستقل از لحاظ سیاسی اعمال می­شود، محل بحث و تردیدهای متعدد است که در ادامه به اختصار بیان می­شود:

۱-    تعریفی که از خشونت علیه زنان ارائه می­شود سوگیرانه و بیش از اندازه گسترده است و لیبرالیسم را پیش فرض قرار داده است. طبق تعریف اعلامیه، خشونت علیه زنان، «هر عمل خشونت آمیز بر اساس تبعیض جنسی است که موجب آسیب یا رنجش فیزیکی، جنسی یا ذهنی زن شود (و) خشونت علیه زنان، تهدید به اعمال خشونت، تحدید آزادی زن با اجبار و  تحکم، چه در ملأ عام و چه در عرصه شخصی را در بر می­گیرد». اول آنکه گسترده کردن طیف خشونت به این صورت، باعث به حاشیه رفتن خشونت­‌های جدی یا لوث شدن کل بحث می‌شود. دوم آنکه در این تعریف، خشونتی که زنان با خطای خود باعث آن بوده­‌اند از خشونتی که مردان به ناحق آغاز کرده‌­اند، تفکیک نمی­شود. سوم آنکه آزادی در نگاه اسلامی محدودیت­هایی دارد و نباید رعایت این حدود را مصداق اعمال خشونت علیه زنان دانست.

۲-    رفع خشونت علیه زنان در بسیاری اسناد بین‌المللی و متون فمینیستی، با رفع هرگونه تبعیض علیه زنان یا به عبارت دیگر برابری جنسیتی پیوند ناگسستنی دارد. به این معنا که هرگونه تبعیض جنسیتی نوعی از خشونت و در واقع ریشه خشونت­ها محسوب می­شود و برای رسیدن به جهان بدون خشونت علیه زنان باید ریشه‌ها یعنی ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی که موجب فرودست ماندن زنان بوده‌­اند، اصلاح شده و قوانین برابر مصوب شده و نقش­های برابر برای زنان و مردان در عرصه عمومی و خصوصی تعریف شود. برابری نقش­ها و حقوق در خانواده نیز به عنوان یکی از منابع خشونت و حذف اقتدار مردانه در آن یکی از اهداف اصلی برابری جنسیتی در عرصه خصوصی است. شکی نیست که بخشی از تبعیض­های ناروا ناشی از نابرابری های ناحق در ساختارها و قوانین و نقش‌­هاست اما برابری به مفهوم فمینیستی آن از جهات مختلف قابل نقد است:

از یک سو آرمان برابری‌خواهانه تفاوت­های غیر قابل انکار زنان و مردان را نادیده گرفته و به دنبال جهانی آرمانی می‌گردد که امکان تحقق ندارد و حتی اگر محقق شود مانع خشونت نیست زیرا امکان خشونت بین افراد همجنس هم در هر اجتماعی به دلیل خصایص انسانی وجود دارد. از سوی دیگر تحقق­‌اش به ویژه در عرصه خصوصی و نهاد خانواده باعث کاهش کیفیت زندگی می­شود. سالهاست کشورهای توسعه یافته بر خانواده برابر تاکید می­کنند و حاصل آن چیزی جز فروپاشی خانواده نبوده است زیرا خانواده‌­ای که تفاوت­ها را حکیمانه در ساختاربندی دخالت ندهد، کارکرد خود را به سرعت برای افراد عضو از دست خواهد داد. نیز بایستی توجه داشت نادیده گرفتن تفاوت­های غیرقابل انکار زنان و مردان در تقسیم نقش­ها و تنظیم قوانین خود مصداق بارز نوعی خشونت علیه زنان است چراکه تکلیفی را به زن می­دهد که با ویژگی­‌های فیزیولوژیک او ناسازگار است.

اسلام علی­رغم تاکید بر برابری زن و مرد در کلیه شئون انسانی خود، برابری جنسیتی به معنای فمینیستی آن را رد می­کند. در خانواده اسلامی مرد به عنوان کانون اقتدار معرفی شده و اختیاراتی نیز دارد اما قوانین حقوقی و اخلاقی متعدد، نه تنها راه را بر هر گونه تعدی و خشونت ناروا می­بندد که تلاش می­کند فضایی آکنده از محبت و تفاهم و حمایت­گری از زنان برقرار سازد.

۳-    سازمان ملل متحد به دلیل نفوذ قدرت­های نظام سلطه، در بررسی موضوعی خشونت علیه زنان در کشورهای گوناگون دچار استانداردهای دوگانه است و علی­رغم آمار بالای خشونت علیه زنان در برخی کشورها آن را معضلی مدنی معرفی کرده و در برخی دیگر آن را صرفا مسئله‌ای نظام‌مند و دولتی بازنمایی می­کند.

راهکارها
نقد رویکرد سازمان­های جهانی به معنای ضرورت تلاش بیشتر نهادها و سازمان­های داخلی برای ارائه راهکارهایی بهتر و اجرایی مسئولانه­‌تر در زمینه رفع هرگونه خشونت علیه زنان است. به این منظور سازمان­های مردم نهاد امضا کننده این بیانیه بر راهکارهای زیر تاکید می­کنند:

۱-    چنانکه رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۷۵ تصریح کرده‌­اند «مطلبى که ما در کشورمان باید با جدیّت دنبال کنیم، حمایت اخلاقى و قانونى از زن است؛ تا مرد در محیط خانواده نتواند زورگویى کند. گرچه پس از انقلاب، اصلاحات زیادى در قوانین ازدواج و حمایت از خانواده شده است، اما کافى به نظر نمى‏رسد». لذا تکمیل و اصلاح قوانین موجود در راستای حمایت از زنان در عرصه عمومی و خصوصی و رفع زمینه­‌های خشونت و مجازات قاطعانه هرگونه خشونت ناروا به ویژه در محیط خانواده که دسترسی به آن برای مجریان قانون مشکل­تر و قضاوت درباره مسائل رخ داده در آن عرصه پیچیده‌­تر و لذا آسیب­‌پذیری زنان در آن بیشتر است، باید به طور جدی دنبال شود.

۲-    کلیه نهادهای رسمی و غیر رسمی دخیل در امر تربیت باید برای رفع خشونت علیه زنان برنامه‌ریزی خاص داشته باشند:

حوزه‌­های علمیه به عنوان اصلی­‌ترین نهاد تاثیرگذار بر توده‌­های مردم می­توانند با آموزش جایگاه و حقوق زنان و توصیه­‌های اکید اخلاقی که اسلام خطاب به مردان در مورد همسران­شان دارد به مبارزه با سنت­های غلطی که بعضا حتی به نام دین باعث ظلم به زنان می­شود، بروند و همینطور از طریق آموزش آیین همسرداری به زنان برای تبدیل خانواده به کانونی پر از محبت و تفاهم، گام بلندی در این راستا بردارند.

آموزش مهارت­های زندگی از شناخت خصوصیات ویژه هر جنس و راه­کارهای تعامل تا آموزش مسائل جنسی به عنوان راهی برای پیش­گیری از خشونت علیه زنان باید از سوی کلیه نهادهای تربیتی دنبال شود.

۳-     سازمان همکاری­‌های اسلامی (oic) برای مقابله و رفع خشونت علیه زنان در کشورهای اسلامی در راستای تدوین اصول و سیاست­های رفع خشونت علیه زنان منطبق بر آموزه‌­های دینی موضع فعال داشته باشد.

 

 

امضاکنندگان
نشریه الکترونیک دختران مسلمان؛ چارقد
موسسه آفتاب فرهنگ گستر
انجمن ایرانی حقوق جزا
انجمن مردم‌­نهاد ترنم اندیشه
موسسه اندیشه حنیف
بصیرت اندیشان ایرانیان
موسسه عروه­‌الوثقی
کانون مشکات اندیشه
شرکت تعاونی چکاوک
کانون فرهنگی هنری رضوان
موسسه صهبای بصیرت
انجمن نعیما بانو
انجمن ترنم هستی
هزاره آفتاب شرقی
کانون فرهنگی اجتماعی بارقه مهر
کانون فرهنگی محاق انتظار
موسسه حدیث هدایت
موسسه یاس نبی
کانون تحقیقاتی خیبر
موسسه عصر روشنایی
موسسه میثاق منتظران
موسسه بنت‌­الهدی
انجمن بیان
موسسه یاران مهدی
موسسه تکامل
انجمن دادیاران زندگی
موسسه تندیس هنر
کانون همرهان اندیشه فردا
موسسه نورآتی
موسسه رهپویان فرهنگ و هنر
انجمن اهل قلم پروین
موسسه قرآن­ یاوران

[ms 0]

[ms 1]

[ms 2]

[ms 3]

[ms 4]

[ms 5]

[ms 6]

[ms 7]

[ms 8]

[ms 9]

[ms 10]

[ms 11]

[ms 16]

[ms 29]

[ms 17]

[ms 18]

[ms 19]

[ms 22]

[ms 21]

[ms 23]

[ms 31]

[ms 30]

[ms 27]