نحس بودن عدد ۱۳ ٬ و به خصوص ۱۳ فروردینماه ٬ هم خرافات است و هم علم ! هم علم هست و هم علم نیست !
می دانید چرا از خرافات است ؟ چون هیچ وقت ٬ هیچ جا و توسط هیچ کس نحسی آن ثابت نشده است .می گویند « اعتقاد » است ٫ و عامه مردم آن را به مابقی دین زرتشت نسبت می دهند ٫ حال آنکه اصولا» در دین زرتشت وجود نداشته است و ندارد و طبیعتا» وجود هم نخواهد داشت .در دین مبین اسلام هم اختیاراتی به امام جعفر صادق ( ع ) ٬ حاکی از نحس بودن روز سیزدهم تمام ماههای قمری ٬ به ویژه ۱۳ صفر ٬ منسوب داشته اند که اولا» بنده ندیده ام ٫ ثانیا» بر بنده هم نیست که وارد معقول و منقول آن شوم ٫ آنهم موقعی که روز سیزدهم رجب المرجب به مناسبت سالروز میلاد با سعادت حضرت امیر المومنین علی ( ع ) از سعد ترین روزهای ما محسوب می شود . فقط این را می دانم که مرحوم حاج شیخ عباس قمی ٬ در مفاتیح الجنان ٬ فقط روز عاشورا را شوم ٬ که همان نحس باشد ٬ معرفی کرده اند و توصیه به این که در آن روز کار تعطیل شود و به عزاداری … خدارحمت کند .
پس ٬ « اعتقاد دینی » نیست ٫ « اعتقاد عامه » است . یادم می آید چهل -پنجاه سال پیش روز ۱۳ صفر که می شد تعداد قابل توجهی از مغازه داران مغازه خود را باز نمی کردند ٫ حتی آن موقع ٬ که ورود و خروج و حضور و غیاب کارمندان هنوز به اصطلاح تحت کنترل الکترونیک و سطح پائین تر از آن یعنی مکانیک نبود ٬ تعداد زیادی از کارمندان به این بهانه در محل کار خود حاضر نمی شدند !!! و مدیر هم دم بر نمی آورد ٬ که شاید واقعا» « تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها » ! « محض احتیاط » ! و « کار از محکم کاری عیب نمی کند » و…
اما نحسی سیزده علم است ٬ از آنجا که از احکام علم نجوم است ! نزد ما ایرانیها ٬ ترک های آسیای میانه و… تا اروپای غربی و به خصوص فرانسه . دروغ آوریل فرانسویها که معرف حضورتان هست … فرانسویها در ارتباط با احکام نجوم حتی ماه شب چهاردهم را ٬ که نزد ما مظهر زیبائی است ٬ نحس می دانند و معتقدند که در آن شب ٬ ماه خواب را از چشم همه می رباید . ایرانیهای قدیم گذشته از نحس و سعد دانستن های به اصطلاح علمی شان مثل سعد بودن سهیل و نحس بودن زحل و مریخ ٬ معتقد بودند که به دلایل فلکی ! شنبه ها نباید ناخن خود را کوتاه کرد ٬ دوشنبه ها نباید به مسافرت یا به حمام رفت ٬ چهار شنبه ها نباید به عیادت مریض رفت ! و اصولا» تقویم های منجمان مشهور قدیم به این دلیل به تعداد قابل توجهی به فروش می رسیدند که سعد و نحس بودن هر سال و ماه و روز و ساعتی ؟! را در مورد هر کار و هر اقدامی تعیین می کردند . مقابل یک روز معین در تقویم می نوشتند نیک است نوبریدن و پوشیدن را ٬ روز دیگر را می نوشتند نحس است شروع به کشت و کار ٬ و مقابل دیگری می نوشتند که سعد است برای نکاح و ازدواج !
می دانید ٫ علم حاصل تجربه است و تجربه حاصل تکرار ( استقراء ) ٫ حتی اگر ضد خرافه ترین دانشمند ماهم چند سال پیاپی با اتومبیلش در روز سیزدهم فروردین تصادف کند می گوید لابد سیزده فروردین نحس است .قانون علمی هم تقریبا» همین را می گوید . کشاورز نزدیک به شهر هم که هر روز سیزده فروردین به بهانه سیزده به در کشتخوان حاصل رنجش لگدمال بچه ها و حتی بزرگترهای ما می شود به نحس بودن این ۱۳ ایمان می آورد !
اما علم نیست چون در این ورطه هیچ چیز بر هیچ چیز کلیت ندارد ٫ مطالعه ای علمی صورت نگرفته است ٫ مگر لابد در حوزه روانشناسی اجتماعی …حتی مردم شناسان بزرگ جهان هم به ثبت و ضبط و تجزیه و تحلیل اینگونه عقاید عامه رغبتی در خور نشان نداده اند .
همان چهل – پنجاه سال قبل به « خشت اول » در امور بسیار معتقد بودند و مثلا» می گفتند اگر موقع تحویل سال نو در خواب باشی در طول آن سال در خواب خواهی بود ! حتی برخی در آن لحظه سکه ای طلا را در دست میفشردند به این امید که در طول سال جدید پولدار باشند ! و در پیوند این عقیده با اعتقاد به نحسی عدد ۱۳ می گفتند اگر نحسی اولین سیزدهم ماه که همان ۱۳ فروردین باشد گریبانت را بگیرد تا آخر سال دچار نحسی هائی پیاپی می شوی !. به این بهانه از خانه که چه عرض کنم از « زندگی » خود می زدند بیرون : اگر قادر بودند حتی از شهر خود خارج می شدند ٫ و اگرنه از خانه خود خارج می شدند و اگرنه به پشت بام خانه و در هر حال گذراندن به تفریح و تفرج به این امید که تا آخر سال در تفریح و تفرج و خوشگذرانی باشند .
تفرج و تفریحات سالم در هوای پاک و طبیعت بد است ؟ نحس است ؟ سیزده فروردین نحس نیست ٬ سعد است ! عید است ٬ عید سعید است ٫ به خصوص که استراحت می کنیم ٬ به تفرج و تفریح می رویم و احتمالا» میهمان دیگران می شویم . چه چیزی بهتر از این ؟! ۱۳ فروردین « دلیل » بر هیچ چیز نیست ٫ کلا» « بهانه » است . عزانیست ٬ شادی است . نومیدی نیست ٬ امید است : و به همین امید است که دختران ما سبزه گره می زنند . آرزو بر جوانان عیب نیست ٬ و با اینهمه گرفتاریهائی که در طول سال داریم شادی بر هر زن و مردی و در هر سن و سالی روا است .واجب است . به شرط آن که مسوولین محترم سازمان گردشگری ما هم بیش از این توجه کنند ٬ و این بنده هم به این امید امسال سبزه گره خواهم زد ! مگر سبزه گره زدن در انحصار دختران جوان است ؟!