[ms 0]
پیامبر چقدر به «ابن جبیر» گفت و باز گفت که تنگه را رها نکند. «چه ما شکست بخوریم و چه پیروز شویم» ۱. تنگه «عینین» وسط کوه «احد» بود. سپاه اسلام که رو در رو با کفار میجنگید، باید از پشت سر مطمئن میبود، مبادا کفار کوه را دور بزنند و از دره وارد شوند و مسلمانان را قیچی کنند. ندای پیروزی که بلند شد، همین سربازان نگهبان تنگه، سفارش رسول خدا را رها کردند و برای جمع کردن غنیمت به میدان شتافتند. سپاه ۷۰۰ نفری اسلام مورد حمله قرار گرفت و ۷۴ نفر به شهادت رسیدند؛ یک دهم سپاه اسلام، یعنی ۱۰% تلفات!
داشتم از تلویزیون، سخنان مقام معظم رهبری در سومین نشست راهبردی که با موضوع زن و خانواده بود را گوش میدادم. ذهنم مدام حول کلماتی میرفت که ستایش بود و تقدیر؛ از ظرفیتی که در گذشته بوده و حال به نوعی دیگر علم میشود. از تفاوت نگاههای غربی به زن تا اشتغال و ازدواج و ستون محکمی به نام خانواده…
قیچی شدهایم! سپاه اسلام در جنگ نرم، اسیر غفلت نگهبانان پشت سر شده است. جامعه از زحمتکشان خود قدردانی میکند و بر آنان ارج میگذارد. برخی زنان ما از طمع غنیمتهای بیرون از خانه، احساس شکست کردهاند و خانهها را رها کردهاند. چه شد که امروز اکثر زنان تمنای «هویت اجتماعی» میکنند و برای دستیابی به آن هر سدی را میشکنند و حتی در این راه حاضر اند از خانواده و همسر و فرزندان نیز بگذرند؟
امروز برخی مردان ما در جنگ نرم قیچی شدهاند، تنها و تنها برای آنکه زنان پشتشان را خالی کردهاند. از هر زن و مرد موفقی که دلیل موفقیتش را بپرسی، اگر صادق باشد و دروغ نپردازد، نمیتواند تربیت دوران کودکی خود را پنهان کند. زن و مرد هم ندارد؛ همه، امروزِ خود را مدیون پرورش دیروز در خانه هستیم؛ خانه، خانواده، مادر. اگر کسی مدعی تلاش خود هم باشد، نمیتواند پنهان کند که «تلاشگری» را از مادر آموخته، وقتی که هنوز الف را از باء نمیتوانسته تشخیص دهد و دست راست را از چپ نمیشناخته. «کودک در ۵ و ۶ سالگی، نسخه کوچکی از جوانی است که بعدها خواهد شد.»
چهرههای ماندگار را پاداش میدهند، رسانهها بزرگان علم و ادب و هنر را ارج مینهند، بازیگران و بازیکنان عرصههای ورزش و هنر، همه و همه غنائمی است که تا مدتی پیش بیشترشان در قبضه مردان بود، اما امروز برخی زنان را به هوس انداخته. غنیمتهایی که زنان را به خود جذب کرده است و آنها را از برخی وظایفشان غافل کرده است.
امروز از هر دختر و زنی که میپرسی، در تکاپوی به دست آوردن چنین غنیمتهایی است، حتی مادر شدن را هم به تأخیر میاندازند، تا چیزی درخور از اجر و قرب اجتماعی، اگر نه بیشتر از مردان، که در حد آنان فراهم کنند.
[ms 1]
این همه ضرورت نظریهپردازی در حوزه زنان را گوشزدمان کردهاند تا یک نکته را هر دو گروه، نگهبانان تنگه احد و زنانی که خانه را برای غنائم اجتماعی ترک کردهاند، فراموش نکنیم؛ و آن نکته، حکم شرعی غنیمت در اسلام است. «هنگامی که غنیمت به دست آمد، تکلیف این است که به مقداری که امام معصوم صلاح میداند به مصرف معینی برسد جدا نمایند، سپس یک پنجم از بقیه را خمس دهند و باقی را بین تمام کسانی که در جنگ شرکت داشتهاند تقسیم نمایند.» ۳ «رسول خدا غنیمتهای جنگی را در همان میدان جنگ تقسیم میکرد. در جنگ خیبر بعد از انجام جنگ، دستور داد غنیمتها را در همان جا گرد آورده و تقسیم کنند.» ۴
شگفتآور است! اگر نگهبانان تنگه بر جای خود استوار میماندند، هیچ غنیمتی را از دست نمیدادند، زیرا پس از پایان، رسول خدا چونان سایر جنگها، غنائم را به عدالت و مساوات تقسیم میکرد.
اگر مردان همه مناصب اجتماعی را تسخیر کردهاند و تشویقها و مدالها را میربایند، اینها غنائمی نیست که برای خود برداشته باشند. این عزت همسران و مادران است. همه با هم در این موفقیت شریکند. «اینکه مثلا در زبان فارسى جمعیت را میگویند مردم؛ از مرد میگیرند، نمیگویند زن، این نشانه غلبه فرهنگ مردانه نیست بلکه عوامل دیگرى دارد.
«در داخل خانواده، مرد نماى بیرونى است و زن نماى داخلى. اندکی ذوقىتر، مرد پوست بادام است، زن مغز بادام.» ۵ اگر خانواده «سلول» جامعه است، هر مدال افتخاری در اجتماع، متوجه خانواده خواهد بود. موفقیتهای مردان جامعه نیز تنها مال خودشان نیست؛ از آن ِ خانواده است.
ما امروز در جنگ نرم قیچی شدهایم. برخی زنان جامعه ما برای کسب غنائمی که تصور میکنند فقط مردها از آن بهرهمندند، خانهها را فوجفوج رها میکنند، تربیت فرزندان را رها میکنند، از سد کنکور میگذرند و پس از دانشگاه، بازار کار را پُر میکنند؛ با غفلت از این نکته که «اگر مادری بچه را در خانه تربیت نکرد، هیچ کس دیگر نمیتواند این کار را بکند؛ نه پدرش و نه به طریق اولى، دیگران. اما آن شغل بیرون، ده نفر دیگر آنجا ایستادهاند و آن کار را انجام خواهند داد. اولویت با کارى است که بدیل ندارد؛ تعیّن با این است.» ۶.
اگر جامعه را تک تک مردم میسازند، و بخش مهمی از شخصیت افراد در کودکی شکل میگیرد، آیا میتوانیم بگوییم منشأ وضعیت بد فرهنگی امروز جامعه ما «بانوان» هستند؟! «مادرانی» که باید در اصلیترین و اصیلترین جایگاه خود باشند، اما نیستند!
—
۱. محمدمهدی توکلی، محمد پیامبر خداوند
۲. اکرم حسینزاده، مراحل تربیت کودک، ماهنامه طوبی، اسفند ۱۳۸۴
۳. جمعی از نویسندگان، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی
۴. علی کرجی، سیره پیامبر در بیتالمال، ماهنامه کوثر، بهار ۱۳۸۰
۵ و ۶. مقام معظم رهبری، نشست اندیشههای راهبردی، دی ۱۳۹۰ [با اندکی تلخیص]
چه سوزناک بود…
خیلی نکته دقیقی بود این که جامعه ساخته شده از افرادی است که شخصیت آن ها در کودکی و در پناه مادر شکل گرفته و امروز نسل امروز در مسیر نادرستی است پس باید به نقش مادری در این وضع امروز توجه کرد. واقعا امروز زن ها در مسائل اجتماعی دارند از مردها جلو می زنند تربیت فرزند را هم بر عهده مهدکودک گذاشته اند. خیلی نکته خوبی را بیان فرمودید. متن قشنگی بود. احسنت بر شما.
عالی بود.
سلام.
از اسم سایتتون معلومه که خودتون هم می دونید چه قلب سیاهی دارید…
طیبا الله انفاسکم
مأجور باشید
سلام بر سردبیر همایونی؛
خیلی آفرین! لذت بردم جداً. یه بندهخدایی میگفت «مادر بودن وقت برای کار دیگهای نمیذاره». من فکر میکنم درست میگفت.
خیلی خوب نوشتی. سپاس.
در پناه خدا.
پس برای همینه که کشور ما این قدر پیشرفت کرده اما اروپا و آمریکا عقب مانده ان
خیلی خوب و عالی ، و اینکه ی مادر میتونه تو همینه زمینه ها نقش داشته باشه ، ی چیز هم که به ذهن من رسید اینه که هیچ رسانه ای هم نمیتونه به اندازه رسانه مادر حجاب رو ترویج بده