قانون و شرح «قرابت رضاعی»

قرابت رضاعی از حیث حرمت نکاح در حکم قرابت نسبی‌است مشروط بر اینکه‌:

اولاً شیر زن از حمل مشروع حاصل شده باشد؛

ثانیاً شیر مستقیماً از پستان مکیده شده باشد؛

ثالثاً طفل لااقل یک شبانه‌روز و یا ۱۵ دفعة متوالی شیر کامل‌خورده باشد بدون اینکه در بین‌، غذای دیگر یا شیر زن دیگر را بخورد؛

رابعاً شیر خوردن طفل قبل از تمام‌شدن دو سال از تولد او باشد؛

خامساً مقدار شیری که طفل خورده است از یک زن و از یک‌شوهر باشد بنابراین اگر طفل در شبانه‌روز مقداری از شیر یک زن و مقداری از شیر زن دیگر بخورد موجب حرمت نمی‌شود اگرچه‌ شوهر آن دو زن یکی باشد و همچنین اگر یک زن‌، یک دختر و یک‌ پسر رضاعی داشته باشد که هر یک را از شیر متعلق به شوهر دیگر شیر داده باشد آن پسر و یا آن دختر برادر و خواهر رضاعی نبوده و ازدواج بین آنها از این حیث ممنوع نمی‌باشد.

این ماده درباره قرابت رضاعی است. قرابت رضاعی یعنی نسبت فامیلی که از طریق شیر خوردن نوزاد، در دوران کوکی اتفاق می‌افتد، در دوران نوزادی، ممکن است به هر دلیلی(مرگ مادر، ناتوانی جسمی مادر، فرهنگ جامعه مبنی بر گرفتن دایه برای نوزاد و …) والدین مجبور شوند که نوزاد را به زن دیگری برای شیر خوردن بسپارند (البته این موضوع، بیشتر در زمان قدیم مرسوم بود) این نوزاد به آن زن و خانواده‌ی او قرابت رضاعی پیدا می‌کند. یعنی آن زن مادر رضاعی کودک می‌شود و شوهرش پدر رضاعی کودک و فرزندان زنی که به او شیر داده برادران و خواهران رضاعی او محسوب می‌شوند ولی برای به وجود آمدن قرابت رضاعی شرایطی خاص وجود دارد که در این ماده بیان شده است و همانطور که پیش‌تر نیز ذکر شد، قرابت رضاعی نیز موجب حرمت نکاح می‌شود. یعنی همانطور که با برخی از فامیل‌های اصلی نمی‌تواند ازدواج کند(مانند مادر، پدر، خواهر، برادر و …) با فامیل رضاعی نیز نمی‌توان ازدواج کرد.

در توضیح شرایط آن:

حمل: باردار شدن، حمل مشروع: یعنی زنی که به کودک شیر می‌دهد باید بر اثر رابطه‌ی مشروع زناشویی(ازدواج موقت یا دائم) باردار شده باشد.

شیر متعلق به شوهر: زن بر اثر رابطه با این شوهر باردار شده‌ است.

در توضیح شرط خامس(پنجم) می‌توان گفت‌، به فرض، دختر رضاعی(نگین) یک زن(هما) در زمانی که او شوهر اول(اصغر) داشته، از او شیر خورده، و پسر رضاعی او(فرهاد)، در زمانی که او(هما) شوهر دوم(سعید) داشته، از او شیرخورده، پس این دو نفر(نگین و فرهاد) از یک مرد وزن واحد به وجود نیامده‌اند و حرمت و منع نکاحی برای آن‌ها وارد نیست و می‌توانند با هم ازدواج کنند.

ماده ۱۰۴۶: